Μέλας ζωμός
Ο γνωστός, με την ονομασία, , ήταν ένας ζωμός από αίμα χοιρινό και αποτελούσε την κύρια τροφή των Σπαρτιατών πολεμιστών. Ο Πλούταρχος υποστηρίζει πως «ανάμεσα στα πιάτα, αυτό που έχαιρε της μεγαλύτερης εκτίμησης ήταν ο μέλας ζωμός, μάλιστα σε τέτοιο σημείο που οι ηλικιωμένοι δεν αναζητούσαν καθόλου το κρέας. Το άφηναν για τους νεότερους και δειπνούσαν μονάχα με τον ζωμό που τους παρείχαν».Πλούταρχος, «Βίοι Παράλληλοι: Λυκούργος», 12 Για τους υπόλοιπους Έλληνες πρόκειται για αξιοπερίεργο φαινόμενο. Ιδιαίτερα, οι Αθηναίοι, θεωρούσαν τη "βάφα", όπως ονομαζότα